Libero | Vrijwilligerswerk in Oost Gelre

Vaak vraag ik mij af wat de huidige maatschappij, de huidige gemeenschap, de huidige samenleving wil beginnen zonder al het vrijwilligerswerk in welke hoedanigheid, in welke omvang dan ook. Wanneer ik mij alleen nog maar beperk tot de gemeente Oost Gelre, valt er een fors boekwerk samen te stellen van organisaties, verenigingen en clubs die kunnen bestaan vanwege de inzet van honderden vrijwilligers, alsmede van alle activiteiten, evenementen en dergelijke, die alleen doorgang kunnen vinden dankzij eveneens honderden, mogelijk duizenden vrijwilligers. Om het nog maar niet te hebben over alle vrijwilligers, die sociale en tevens onbetaalde arbeid verrichten ten behoeve van de oudere, (dood)zieke, invalide, kortom hulpbehoevende medemens.

Volgens Wikipedia is er voor vrijwilligerswerk geen eenduidige definitie te geven. Een rondje langs verschillende (digitale) woordenboeken en andere encyclopedie-achtige naslagwerken leert ons dat de grootste gemene deler aangeeft, dat het hier moet gaan om 'vrijwillig verricht, onbetaald werk'. Vrijwillig betekent 'niet gedwongen en uit vrije wil'. Onbetaald betekent dat er geen vergoeding tegenover staat. En werk tenslotte houdt in dat het om arbeid gaat. Tegenover arbeid staat ontspanning en vrije tijd. Dit laatste brengt mij weer tot de conclusie dat de scheidslijn tussen arbeid en ontspanning in de meeste gevallen vrij dun is. Dit omdat er nu eenmaal veel mensen zijn, en dat ook in deze gemeente, die in hun vrije tijd graag arbeid verrichten omdat zij daarin een stuk ontspanning vinden of daar een goed gevoel door krijgen. Daar komt nog eens bij dat mensen hun gevoel van eigenwaarde ontlenen aan wat zij doen en hebben gedaan. Kort en direct gezegd: Je bent wat je doet!

Gelukkig zijn er in de huidige maatschappij en zeker binnen onze eigen Oost Gelrese gemeenschap weinig mensen aan te wijzen, die zich gelukkig prijzen met het imago van bijvoorbeeld kroegtijger, feestganger, lanterfant of nietsnut. Mensen willen gelukkig nog heel graag (vrijwillig) hun handen uit de mouwen steken. Dit niet alleen om zich dienstbaar te maken, maar ook om er op die manier helemaal bij te horen. Voor velen is het namelijk een soort horrorgedachte om bij voornamelijk gezellige groeps- en andere activiteiten en festiviteiten op een afstandje toe te moeten kijken zonder daar zelf bij te horen, laat staan er een steentje aan bijgedragen te hebben.
Bovendien levert arbeid, in dit geval vrijwilligerswerk, waardering en dus extra bewondering en aandacht op. En iedereen, ook degenen die bij voorkeur hun werk achter de schermen verrichten of degenen die dat niet willen (laten) weten, heeft daar zo nu en dan best behoefte aan. Ooit hoorde ik iemand zeggen dat hij dankbaar is voor wat het leven hem heeft gebracht en dat hij het daarom als een morele verplichting ziet om op vrijwillige basis iets voor anderen te doen. Ik zal deze persoon absoluut niet tegenspreken. Immers, het door hem uitgekozen uitgangspunt verdient bewondering, maar is het door hem uitverkoren vrijwilligerswerk niet iets dat hem een voldaan c.q. tevreden gevoel geeft, iets dat hij graag doet? Niets mis mee natuurlijk, als het maar gebeurt. De gemeenschap heeft er alleen maar baat bij. Veel belangrijker is, en daarmee citeer ik een goede bekende, zelfs een familielid van mij: 'Iedereen moet doen waar hij goed is is!'

Los van het feit dat aan deze stelling een ludiek karakter kan worden ontleend, is het ook nog eens een voor een extra betekenis in aanmerking komende opmerking. In het verlengde hiervan vergelijk ik bijvoorbeeld degene die vrijwilligerswerk doet bij een dierenpark met degene die veel tijd, en dat ook nog eens onbetaald, investeert in een verzorgingstehuis. Is het niet zo dat de vrijwillige dierenverzorger als hobbyist er niet aan moet denken om zorg te bieden aan zieke en dementerende mensen tot aan het moment van hun dood? Maar is het ook niet zo dat de vrijwillig medewerker in een verzorgingstehuis zeker het bij weer en wind verzorgen van dieren niet op zijn of haar verlanglijstje heeft staan?

Reacties/tips: delibero@contact.nl