De ins en outs van een megastal

VRAGENDER/LINTELO – Medio juli heeft het college van Burgemeester en Wethouders besloten om medewerking te verlenen aan de uitbreiding van een varkenshouderij aan de Gendringseweg in Lintelo. Het bouwplan omvat de verbreding van twee stallen en de bouw van een nieuwe stal waarin, als alles klaar is, totaal 2200 zeugen gehuisvest kunnen worden. Omwonenden en de organisatie Mobilisation for Environment uit Nijmegen uitten bezwaar tegen de megastal. Maar wat is nou eigenlijk een megastal? Hoe leven de dieren erin? En hoe zit het met de uitstoot van geur en ammoniak? Achterhoek Nieuws ging op bezoek bij Erwin van de Wolfshaar van Maatschap (Mts) Van de Wolfshaar, aanvrager van de omgevingsvergunning, om hem deze vragen voor te leggen.

Door Karin Stronks

Volgens Erwin van de Wolfshaar zijn de huidige megastallen juist een perfecte huisvesting voor varkens. Hij legt uit: "De varkens leven in geconditioneerde omstandigheden, door verwarming in de winter en afkoeling in de zomer is het klimaat het hele jaar door stabiel. De zeugen kunnen vrij rondlopen en hebben minimaal even veel ruimte per dier als in een kleinere stal. Bovendien merken de varkens niet dat de stal zo groot is. Door onze omvang hebben we medewerkers in dienst met elk hun eigen specialisme, zoals bevallingen of bevruchtingen. De dieren krijgen precies de aandacht die ze nodig hebben. In de kraamstal hebben we een nieuwe ontwikkeling met bewegende vloeren. Als de zeug opstaat beweegt de vloer naar boven, zo kunnen de biggetjes niet onder de moeder terecht komen, dus niet worden doodgetrapt. Dit soort investeringen in dierenwelzijn zijn alleen betaalbaar bij grotere bedrijven."

Door een innovatief biologisch luchtwassysteem worden geur en ammoniak, die in de buitenlucht terecht komen, gereduceerd tot 5%. Erwin geeft aan: "Dat betekent dat 95% van de geur en ammoniak niet naar buiten komt. De biologische luchtwasser is een prachtig systeem: de lucht uit alle afdelingen wordt via een centraal luchtkanaal naar de achterkant van de stal gezogen. Daar wordt deze lucht 'gewassen' met water waar bacteriën in zitten. Die bacteriën eten de ammoniak en geur op, zij leven daarvan. De lucht die naar buiten komt bevat nog slechts 5% ammoniak en geur. Dat is nauwelijks waarneembaar, omdat deze lucht ook nog krachtig omhoog geblazen wordt en zo verder verdunt met de buitenlucht. Het is best kostbaar, voor dit systeem moeten we 200.000 euro investeren."

Bij Mts Van de Wolfshaar is veel aandacht voor voeding. Voor elke leeftijdsgroep wordt specifiek voer gemaakt naar de wensen en behoeftes van het dier. "We gebruiken voor dit voer onbruikbare reststromen uit de humane sector, zoals aardappelschillen, kaaswei en bierbostel, reststromen van bierfabrieken. Door middel van fermentatie (een proces waarbij bacteriën, schimmels en gisten gebruikt worden om een voedingsmiddel te maken, red.), maken we dagelijks een soort Yakult voor onze varkens, waardoor de dieren gezonder zijn, minder voer nodig hebben en minder mest produceren. Ook deze ontwikkeling is alleen betaalbaar voor een bedrijf van een grotere omvang", vertelt Erwin.

De megastal wordt op duurzame wijze gebouwd. Mts Van de Wolfshaar is van plan om net als in Vragender ook in Lintelo zonnepanelen op het dak te laten leggen. "In Vragender leveren we sinds een jaar stroom terug aan het net. We gebruiken zelfs geen gas. Het water, waarmee de lucht wordt gewassen, wordt warm door de lucht uit de stal, die warmte winnen we terug via een warmtepomp en wordt gebruikt om de stal te verwarmen. We zijn daarmee één van de eerste energie-neutrale varkensbedrijven van de Achterhoek", aldus Erwin. Hij voegt toe: "We weten heel goed dat er bezwaren zijn en willen met iedereen het gesprek aangaan om uit te leggen wat we doen, we staan daar altijd voor open." Vader Jan, oprichter van het bedrijf, vertelt: "We houden vaak open dagen als we iets nieuws te melden hebben. Dat zal vast ook gebeuren als de nieuwe stal in gebruik wordt genomen. Maar dat duurt nog wel even!"