Zieuwent laat het paasvuur branden

ZIEUWENT - Het paasvuur in Zieuwent is al zeventig jaar een traditie. Een club vrijwilligers weet het elk jaar weer te presteren om op paasavond een enorme stapel hout te laten branden en duizenden toeschouwers te trakteren op een overweldigend vuurspektakel.

Door Dinès Quist

Het vlammende licht van het paasvuur dat weerkaatst tegen de hemel brengt een goede oogst, zo geloofden onze voorouders. Dit is allang niet meer de reden dat het paasvuur in Zieuwent aangestoken wordt. Toch houden de paasvuurbouwers graag vast aan deze traditie en zorgen met man en macht dat op Eerste Paasdag de acht meter hoge stapel in lichterlaaie staat. "Het is machtig mooi om zo'n geweldig vuur te zien en de hitte te voelen die ervan af komt", zegt één van de jongens glunderend. "En te bedenken dat we die hele brandstapel eigenhandig op hebben gebouwd."

Boeskes
Ruim 800 kuub snoeihout is ervoor nodig. Al het hout moet gebundeld worden in zogehete 'boeskes', bossen van gelijke grote. Daar beginnen de jongens al in december mee. Drie weken voor Pasen begint het opbouwen van het paasvuur. De ongeveer vijfentwintig kilo wegende boeskes worden volgens een speciale manier opgestapeld. "Je moet met verstand leggen", vertelt Gijs Reukers, één van de drijvende krachten achter het team paasvuurvrijwilligers. "We bouwen om een middenpaal heen en trapsgewijs stapelen we de boeskes op. De verdeling moet gelijk zijn zodat er een stevige stapel ontstaat. We moeten eroverheen kunnen lopen om de boel aan te trappen, ook aan de buitenrand. Het is niet de bedoeling dat we met boeskes en al van de stapel glijden." Veiligheidstuigjes die bevestigd zijn aan de middenpaal, behoeden de jongens van een glijpartij. Een week voor Pasen bouwen ze een stijger tegen de slim gestapelde berg hout. In drie fases gaan ze de hoogte in voordat ze de laatste boeske neer kunnen leggen. "Dan sta je helemaal bovenop om het kruis aan de middenpaal te slaan," vertelt Hans te Molder, vrijwilliger sinds heugenis van zijn mede-paasvuurbouwers. "Kom je een dag later, sta je drie meter onder het kruis naar boven te kijken. Zoveel zakt de boel in door het gewicht van de takken. Hoogte wil men zien, weten de bouwers, daar komen de toeschouwers voor. De jongens doen hun uiterste best de toren zo hoog mogelijk op te bouwen maar met alleen wilskracht redden ze het niet. Mankracht is ervoor nodig en genoeg boeskes. "Mensen moeten aan ons denken als ze snoeihout hebben," zegt Gijs. "Er gaat te veel hout door de versnipperaar tegenwoordig." De nu al imposante berg met een doorsnee van negen meter was in zijn glorietijd twee keer zo groot.

Handjevol vrijwilligers
Een handjevol vrijwilligers zijn het die het paasvuur levend houden. "Het wordt steeds moeilijker om genoeg mensen bij elkaar te krijgen", vertelt Gijs. "We zijn blij met de mankracht van de twintig actieve leden die we nu hebben maar vroeger waren dat er veertig. Door de krimp aan vrijwilligers is het paasvuur dit jaar twintig procent kleiner dan vorig jaar en dat is jammer. Mensen denken dat we een vaste club vrijwilligers zijn maar dat is niet zo. Iedereen tussen de zestien en tachtig die wil helpen is van harte welkom. Zelfs als je hoogtevrees hebt, er is werk genoeg."

Vanuit Denemarken
Een lange trailer die prijkt naast het paasvuur is eigenhandig omgebouwd tot schaftkeet. Aan het eind van de zes meter lange tafel staat een toren opgestapelde bierkratjes. "Dat is natuurlijk waar de jongens het voor doen. Een potje bier en gezelligheid na noeste arbeid is de drijvende kracht achter het paasvuur", weet Gijs. Gezellig is het, zo vindt ook oud-Zieuwentenaar Peter Waalderbos. Hij woont al twintig jaar in Denmarken en komt elk jaar trouw terug naar zijn geboortedorp om te helpen met de opbouw van het paasvuur en te genieten van de gezelligheid eromheen. Branden ziet hij de vuurstapel nooit. "Dan zit ik alweer in de auto terug naar Denemarken, het gaat mij om de gezelligheid vooraf", vertelt hij. Hoe gezellig het ook is onder de jongens, toch kampen ze met een vrijwilligerstekort. Door samen te werken met stichting Paaspop, die ook veel met vrijwilligers werkt, bieden ze het hoofd aan dit probleem. "Wij helpen hun, zij helpen ons. Dan redden we het wel", zegt Gijs.

Paasvuur aansteken eer en eerbetoon
De eer van het aansteken van het paasvuur valt dit jaar te beurt aan Zieuwentenaar Eric Hummelink. Hij 'kocht' het aansteken op de veiling van 'Fratsen'. Stichting Fratsen organiseert activiteiten en realiseert voorzieningen op het gebied van kunst, cultuur en sport voor de Zieuwentse dorpsbewoners. Om geld te generen voor hun stichting organiseerden ze een veiling, waar eenieder zijn diensten kon laten veilen. De organisatie van het paasvuur veilde het aansteken van het vuur en spekte daarmee voor 500 euro de kas van Fratsen. "Mensen willen best de knip trekken, als er maar wat te beleven valt. Met de veiling heeft stichting Fratsen 2.700 euro opgehaald, dat hadden ze met de collectebus nooit gered." De stichting zorgt voor leven in de brouwerij vergroot de saamhorigheid in het dorp.
Het gevoel 'voor elkaar, met elkaar' dragen de jongens van het paasvuur ook uit. Tijdens het aansteken van het paasvuur wordt er eer betoond, aan een negen jaar geleden overleden paasvuurlid. "Een fanatieke jongen die veel te vroeg overleden is", aldus Gijs. "Elk jaar leggen we een week voor Pasen twee boeskes op zijn graf. Op Eerste Paasdag voor het aansteken van het vuur halen we de boeskes op en zetten we ze tegen de vuurstapel. Bij het aansteken van het paasvuur branden de twee boeskes mee, zo is hij er toch elk jaar een beetje bij."
Wanneer het vuur éénmaal brandt kunnen de remmen los bij de jeugdige vrijwilligers. De ouderen waken nog de hele avond bij het vuur. Rond 01.00 uur neemt de beveiliging het van hen over. "Dan vinden we het wel goed geweest. Wij vierden onze feestjes al tijdens het opbouwen van het vuur", vertelt Gijs. De jongens hopen dat er op Eerste Paasavond veel mensen komen genieten van hun geweldige vlammenfeest.