Afbeelding

Uut 't Wald | Dräödjes oplaezen

Algemeen Columns

Dräödjes oplaezen

Het is zuiver Achterhoeks wat hier boven staat, maar ik denk dat zelfs menig dialectspreker de vertaling niet kan leveren.
Draadjes oprapen. Dat staat boven dit stukje. Maar het woord oplaezen is wel heel oud en wordt bij mijn weten niet meer gebruikt. Tegenwoordig hebben we het ook in de Achterhoek meestal over oprapen. Maar de woorden opkriegen en opgaren worden eveneens nog steeds gebruikt als men het heeft over het oprapen van iets dat op de grond ligt.
In de noord-oostelijke Achterhoek, zeg maar rond Neede en Eibergen, wordt ook wel gesproken van het opgarden (of opgadden) van een propje papier. In het westelijk deel kent men dat woord ook, maar dan als opgaren. Maar daar wordt ook wel opkriegen gezegd.
Iets wat zwaarder is dan een draadje of een propje papier pak je niet, dat beur of til je (op). In het Nederlands tenminste. Ook in de Achterhoek kun je iets opbeuren (of opburen), maar ook wel van de grond kriegen of van de grond af lichten. Dat kan bijvoorbeeld een stoel zijn, of een zware koffer. Of een kind. Maar wat je ook optilt, pas een beetje op. Als stoel of koffer te zwaar is, dan kön ie oe verbeuren. Dat zal je minder makkelijk overkomen bij dat kind, maar dan is op een andere manier weer voorzichtigheid geboden. Want, zoals men vroeger zei als iemand een baby of kleuter oppakte en hoog in de lucht tilde: Elias, kapelias, kapoetsias. Daar was trouwens geen woord Achterhoeks bij.

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant