Uut 't Wald | Ofwasken (1)

Ofwasken (1)

Ik heb 'm heel lang kunnen tegenhouden, maar toen ik mijn huidige woning kocht stond ie er al: de afwasmachine. Ach, best een handig ding. Maar eerlijk gezegd gebruiken we het apparaat nauwelijks. Afwassen (ofwasken zeggen ze in de Achterhoek) doe ik het liefst zoals onze ouders en grootouders het ook deden. Met de hand dus.
Nou ja, niet alleen de hand natuurlijk. Ik gebruik natuurlijk wel de noodzakelijke attributen. Zoals een afwasborstel. In het Achterhoeks een ofwasbo(r)sel geheten. Of ook wel wasbössel. Niet te verwarren met een ofwaskwas of vatenkwast, want dat is een heel ander ding. Waarmee je wel hetzelfde doet, trouwens. Maar een kwast heeft zacht haar materiaal en een borstel hard. Vroeger maakten Achterhoekse huismoeders zo'n vatenkwast vaak zelf. Niet van haar, maar van (ongebleekt) katoen.
Afwassen kun je natuurlijk direct onder de kraan doen, maar een afwasbak is toch wat handiger. In het Achterhoeks zijn er voor zo'n ding allerlei benamingen. Ofwaskebak bijvoorbeeld, of köpkesbak, wasteiltjen en oetwaskebeksken. Die laatste benaming komt volgens het WALD, het woordenboek van de Achterhoekse en Liemerse dialecten, met name in Beltrum voor. Daar kennen ze echter ook het woord oetwaskeblik. En dat woord blik komt ook voor in het dialect van Geesteren en Eibergen. Opvallend, want een afwasteiltje werd voor de uitvinding van het plastic gemaakt van hout, zink of geëmailleerd metaal. Niet van blik. Het met kwast of borstel schoongemaakte servies moet natuurlijk uitlekken. Dat kan op een afdruupmatte, druppelmatte of lekmatte. Maar ook op een afdruuprek (of druppelrek). En daarop laten we het nu rustig een weekje staan ...