67 boeren in Oost Gelre zien er geen brood meer in

OOST GELRE - Het rapport over de gehouden keukentafelgesprekken met agrarisch ondernemers laat zorgwekkende cijfers zien. Het onderzoek van de gemeente Oost Gelre geeft aan dat 67 agrarisch ondernemers wil stoppen met het bedrijf. 200 boeren zijn het gesprek aangegaan met het onderzoeksbureau.

Door Kyra Broshuis

Een gezond klimaat voor de boeren
De gemeente heeft het onderzoek uit laten voeren om de vitaliteit van de agrarische ondernemers en de verschillende problematieken in kaart te brengen. “We willen weten wat de kansen en risico's zijn voor de boerenbedrijven in Oost Gelre zodat we aan de slag kunnen voor deze ondernemers. Dit onderzoek is een eerste fase in de uitvoeringsagenda om een gezond klimaat te krijgen voor onze boeren”, zegt wethouder Marieke Frank.

Al gestopt
In de gemeente Oost Gelre hebben 320 adressen een brief ontvangen met daarin de aankondiging van het project Onderzoek naar de agrarische sector in Oost Gelre, 212 adressen zijn bezocht voor een keukentafelgesprek. Op deze adressen zijn de anonieme vragenlijsten ingevuld door de (ex-)agrariërs. 106 agrariërs zijn niet bezocht. Dit omdat desbetreffende agrariërs geen behoefte aan een gesprek hadden, de agrariërs inmiddels al gestopt zijn met hun bedrijf, er sprake was van een tweede locatie van een ander bedrijf of om andere redenen. Van deze 106 adressen zijn er 63 van gestopte agrariërs, zo bleek na telefonisch contact. In totaal zijn 43 nog actieve agrariërs in Oost Gelre niet bezocht voor een keukentafelgesprek. Zij hebben aangegeven aan Hogenkamp Agrarische Coaching geen behoefte aan een gesprek te hebben, er geen tijd voor te willen maken of geen goed gevoel te hebben over de gemeente.

Schrijnende gevallen
Uit de rapportage blijkt zo’n veertig procent van de boeren het bedrijf het liefst wil houden zoals het nu is. De onderzoekers zijn schrijnende gevallen tegenkomen van boeren die zich ernstig zorgen maken over het voortbestaan van hun bedrijf. Slapeloosheid, concentratieproblemen, agressie en zelfs echtscheidingen zijn het gevolg. Ook uit onderzoeken in bijvoorbeeld Aalten en Berkelland en enkele gemeenten in Twente kwamen soortgelijke resultaten. Cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) laten zien dat in de gemeente Oost Gelre een sterke afname van het totaal aantal landbouwbedrijven speelt. Waren er in 2010 nog ruim 400 landbouwbedrijven in de gemeente, in 2016 zijn dat er nog maar ruim 300. Dit is een afname van 25% in slechts zes jaar tijd. Dit is een landelijke trend; in 2010 waren er 72.324 landbouwbedrijven in Nederland. In 2016 staat de teller op 55.681 landbouwbedrijven; een afname van 23%.

Behoefte aan coaching
In het kader van vervolgacties is aan de agrariërs gevraagd om een tweede vragenlijst in te vullen. Op deze vragenlijst konden agrariërs aangeven waar zij behoefte aan hebben, bijvoorbeeld coaching of contact met de gemeente (over specifieke onderwerpen door agrariërs toegelicht). Verder konden zij hier aangeven of zij mee willen denken met de Agenda voor de agrarische sector in Oost Gelre. Deze vragenlijst werd niet anoniem ingevuld, om zoveel mogelijk opvolging aan de vragen van agrariërs te kunnen geven. Van de agrariërs die bezocht zijn heeft 23% aangegeven dat ze gebruik willen maken van coaching om weer toekomstperspectief te creëren. De redenen zijn divers, maar grotendeels aangestuurd door financiële problemen, relationele problemen en een grote groep die zich ernstig zorgen maakt over de toekomst vanwege de krimp in het aantal koeien door de fosfaatwetgeving; aldus Hogenkamp Agrarische Coaching naar aanleiding van de keukentafelgesprekken. Verder heeft 48% (112 agrariërs) aangegeven geen behoefte aan ondersteuning te hebben.

Tot slot is aan agrariërs gevraagd of zij interesse hebben om een bijdrage te leveren aan de Agenda agrarische sector Oost Gelre. Hierop heeft ruim een derde (39%) aangegeven mee te willen denken.