Melkveehouders Maik te Brummelstroete (links) en Stefan te Selle. Foto: Richard Stegers
Melkveehouders Maik te Brummelstroete (links) en Stefan te Selle. Foto: Richard Stegers

‘Ik voel enorme machteloosheid en mis toekomstperspectief’

Landbouw

WINTERSWIJK - Machteloos en verdrietig. Zo voelt Maik te Brummelstroete zich. De melkveehouder uit de Winterswijkse buurtschap Henxel kampt met psychische klachten. Het stikstofbeleid van het kabinet en de gevolgen daarvan laten hem niet onberoerd. Integendeel. “Het doet me ontzettend veel. Ik ben geestelijk oververmoeid en zie het allemaal erg somber in”, klinkt het ernstig.

Door Richard Stegers

Maik te Brummelstroete runt samen met zijn ouders Wim en Jolanda in maatschap een melkveebedrijf met 120 melkkoeien, bijbehorend jongvee (80 stuks) en zestig hectare gras- en maisland. Er wordt jaarlijks 1,2 miljoen liter melk geproduceerd. In 2019 spraken we Maik toen het boerenprotest begon. De melkveehouder kwam samen met veel collega’s in actie. “Ons voortbestaan is in gevaar”, zo liet hij destijds optekenen. Drie jaar later is er weinig veranderd. Opnieuw zijn demonstraties aan de orde van de dag. En het eind lijkt nog lang niet in zicht. Maar Te Brummelstroete (40) moet het noodgedwongen rustiger aan doen. De penibele situatie heeft een enorme impact op hem. “Ik maak me al tijden grote zorgen over de toekomst van ons bedrijf en de agrarische sector in zijn geheel. Het laat me niet los.” Twee weken geleden ging het helemaal mis. Na weer een protest stortte hij volledig in. “Ik was uitgeput.” De arts constateerde een flinke burn-out. De boer uit Henxel kreeg medicijnen voorgeschreven en heeft tevens voor psychische hulp gekozen. Om het tij te keren. “Ik dacht dat het mij nooit zou overkomen. Het is nu heel zwart, alles krijgt een negatieve lading. Dat is vooral omdat ik geen toekomstperspectief zie.” Te Brummelstroete is door de persoonlijke omstandigheden minder strijdbaar dan voorheen. Hij moet een pas op de plaats maken. “Acties laat ik schieten en ik kijk geen televisie meer om zo niet geconfronteerd te worden met de vaak negatieve berichtgeving rond het boerenprotest. Dat kan ik niet aan.” De melkveehouder werkt nog wel op zijn bedrijf, maar doet het wat kalmer aan. “Mijn broer Sander helpt me uit de brand. Daar ben ik heel blij mee. Toch probeer ik actief te blijven, want tussen de koeien kom ik tot rust, daar voel ik me op mijn gemak.”

‘Bied ons toekomst’
Melkveehouder Stefan te Selle (38) uit Winterswijk-Huppel die bij het interview aanwezig is, luistert aandachtig naar het relaas van zijn collega. Hij runt een vergelijkbaar melkveebedrijf met eveneens 120 melkkoeien, 75 stuks jongvee en 55 hectare gras- en maisland. De melkproductie bedraagt hier op jaarbasis zo’n 1,3 miljoen liter. “Het gaat je allemaal niet in de koude kleren zitten”, reageert Te Selle. “Iedereen beleeft dit op zijn eigen manier.” Zijn boodschap: “Bied ons een toekomst!” De Achterhoekse melkveehouders zijn blij met de steun vanuit het land. Ze merken dat er veel sympathie is. Het tweetal stoort zich aan de houding van politiek Den Haag. Vooral de inkrimping van de veestapel met 30 tot 50 procent noemen ze belachelijk, onacceptabel en het helpt het uiteindelijke doel, de natuur, niet vooruit. “Op die manier help je de landbouw en daarmee de leefbaarheid op het platteland om zeep. Dat betekent een kaalslag. De lobby van activisten lijkt te werken.” Er moet een keer geluisterd worden naar de boeren, zo zijn ze het eens. “Rapporten spreken elkaar tegen en berekeningen worden uitgelegd zodat ze kwalijk zijn voor de agrarische sector. De situatie is veel beter dan nu geschetst wordt. En we zijn best bereid om verder te innoveren en stikstofemissie terug te dringen. Dat is ook al gebeurd. Sinds 1990 gaat het om 68 procent reductie. Er zijn 300.000 koeien minder dan vier jaar geleden. Verder stoppen er de komende jaren boeren door natuurlijk verloop, gebrek aan een fatsoenlijk inkomen, gebrek aan perspectief en omdat er geen opvolgers zijn. Dan ben je al een heel eind. Zeker als de klimaatdoelen worden gehaald en de elektrificatie een vlucht neemt, zoals verwacht.” Er wordt nu met twee maten gemeten, oordelen ze. “Gelijke monniken gelijke kappen. Andere sectoren mogen het oplossen middels innovatie. Dat wordt in de tijd weggezet, terwijl de landbouw direct moet leveren en opkoop de boventoon voert in Den Haag.” Van de Haagse politiek hebben de heren geen hoge pet op. “Er is een gebrek aan begrip. Het vertrouwen in de overheid is helemaal weg. Het zwaard van Damocles hangt boven ons hoofd, terwijl er nog steeds veel onduidelijk is. We zitten bijvoorbeeld dichtbij een Natura-2000 gebied. Wat zijn daarvan de consequenties? Onze mooie sector wordt zo in ieder geval naar de verdommenis geholpen en dat valt zwaar.” Maik merkt dat ook andere boeren het er heel moeilijk mee hebben. “Ik heb wel een advies voor ze. Probeer het niet zelf op te lossen, maar trek aan de bel en zoek hulp!”

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant