Door vriendschappen en 'Flip' verder
gerold in muzikale en onderwijscarrière
Hans Kienhuis (62) viert 3 keer 40-jarig jubileum
LICHTENVOORDE –Hij heeft 'de oude doos' vol krantenknipsels, liedboekjes, foto's en albums op de kop gekieperd. De vloer rondom zijn lage stoel ligt ermee bezaaid. "Vanmorgen voor je komst al een beetje bekeken met een groot 'oh ja- gehalte'", glundert Hans Kienhuis, "dat is het leuke aan dit interview. Weet je, ik leef vooral in het nu. Ik heb geen nakijkwerk meer, waar je per kind even terugkijkt van hoe is het gegaan. Mijn agenda staat vol waardoor je telkens naar de volgende dagen kijkt." Dan blikt de schooldirecteur van basisschool De Regenboog naar zijn verzameling herinneringen en glimlacht als hij een krantenknipsel over het jongerenkoor oppakt. "Tegen de kinderen van groep 8 zeg ik aan het einde van het schooljaar: dit is een halte waar je uit de bus stapt om even stil te staan bij het stukje leven dat je afsluit. Veertig jaar dirigent, veertig jaar leerkracht in Lichtenvoorde en ook nog veertig jaar getrouwd met Fredy, is 'veertig jaar' mijn halte. En als ik dit zo allemaal zie liggen dan denk ik: 'wat heb ik toch veel gedaan en wat hebben mensen mij de kans gegeven om te staan waar ik nu sta."
Deze dagen viert Hans Kienhuis zijn robijnen huwelijk en verrassen het Beltrums Mannenkoor en Goors Mannenkoor hem met een bijzonder jubileumconcert op zondagmiddag 18 oktober in de Lichtenvoordse Bonifatiuskerk waar hij zelf een keer de hoofdrol krijgt toebedeeld. "Daar wist ik helemaal niets van, totdat ik een vooraankondiging in de krant las. Makkers!" Kienhuis' 40-jaar story is als de rijdende bus zoals hij die ook verbeeldt bij de leerlingen van de school. Er stappen mensen in met wie je reist, gesprekken voert en optrekt tot aan een volgende halte. Er stappen mensen uit omdat ze een andere bestemming hebben en er komen door de zittenblijvers, vrienden bij in de bus. Nieuwe koren komen er met wie je verdergaat door tal van gesloten vriendschappen. Zo verging het ook met zijn onderwijscarrière. De man van een collega vroeg hem dirigent te worden van het jongerenkoor in Lichtenvoorde (voorheen het Mavo-koor). Het dirigentschap en zijn loopbaan in het onderwijs zijn in het leven van Hans Kienhuis altijd met elkaar vervlochten geweest. Hans Kienhuis heeft geen conservatorium opleiding genoten. Hij heeft zich altijd gered met zijn Pabo-opleiding, de latere kweekschool. "Didactiek en pedagogiek zijn heel belangrijk gebleken voor het werken met amateurkoren", vertelt hij. "Kinderen moeten zich op een school eerst veilig voelen, voordat je met lesgeven kunt beginnen. Zo gaat het ook met koorleden.Toen hij Fredy leerde kennen en daar vaak thuis was, werd hij lid van het jongerenkoor van de Hengelose kerk."De smaak van het dirigeren kreeg ik in mijn verkeringstijd te pakken. Ik was aangewezen om een keer in te vallen. En telkens weer hoopte ik dat de dirigent ook die avond verhinderd zou zijn. Zo leuk vond ik dirigeren."
We praten over de jaren '70: ruim tien jaar na het Tweede Vaticaans Concilie, de beatmissen in kerken. De kerken zaten stampvol, want het jongerenkoor gaf een concert. Ze kregen applaus; pastores schrokken zich rot. En juist daarom werd hij door diezelfde pastores gestimuleerd een muziek- en dirigentenopleiding te volgen zodat hij meer ondergrond kreeg voor het dirigentschap. Hij volgde in die tijd ook pianoles bij Godfried Nijs, die ook dirigent was van het herenkoor van de Bonifatiuskerk in Lichtenvoorde. We schreven samen liederen voor de beatmis. Ik de tekst en hij de melodie. Ik heb me wel eens afgevraagd 'waar komt mijn muzikaliteit vandaan'. Mijn vader was amuzikaal. Hij zei dikwijls: 'Ik wil 100.000 gulden geven om een tenor als Rudolf Schock te zijn'. De muzikaliteit kwam vooral van moeders kant.Mijn moeder kwam uit een familie waar viool, piano en gitaar werd gespeeld. Wij woonden in een duplexwoning op een bovenetage in Goor: een kleine woning waar geen piano in paste. Ze zei: 'Waarom neem je geen accordeon? Daar zitten ook toetsen op?' Het instrument dat ik kreeg op mijn 8e gebruikte ik ook voor de muziek- en luisterlessen op de Jorisschool. Al gauw noemden we hem Flip. En als ik Flip uit de koffer haalde, dan deed ik dat met een toneelspelletje. Als Flip tevoorschijn kwam, was er muziek en plezier. Oud-leerlingen praten nog steeds over Flip, nooit over de accordeon. Dat is leuk te horen."
Het Beltrums Mannenkoor is voor Hans Kienhuis een grote vriendenclub die hij nooit zal opgeven. Tussen de koorleden en dus ook met de dirigent bestaat een hechte vriendschap die zo sterk is dat ze elkaar ook buiten het koor helpen. "Ze hebben me helpen verhuizen. De een schilderde, de ander legde de bestrating." De dirigent Hans Kienhuis ziet zich met zoveel successen absoluut niet als een grootheid die naam wil maken met een koor. Hij is één van hen, zegt hij. "Je doet het met elkaar. Je moet goed in je achterhoofd hebben dat je ten diensten staat aan het koor", vertelt hij. "Je staat voor een koor met mensen die overdag werken en het leuk vinden om 's avonds te zingen. Ik dring geen repertoire op. Dat doen we samen en in overleg. Wel probeer je in beperkte mate te streven naar perfectie binnen de kaders waarin alles gebeurt." Het kleinkoor van mannen Nonet, waar ik een enorm fan van was, had een geweldig niveau. Nonet was voor Hans Kienhuis een groot voorbeeld om ook met zo'n groep te beginnen, maar dan met dames. Het bracht hem op het idee om een close harmony koor Fermate op te richten. Dat koor is ontstaan uit de vriendschappen die hij had overgehouden nadat jongerenkoren in Lichtenvoorde, Bredevoort en Aalten ophielden te bestaan om de reden: ze waren volwassenen geworden. Op eenzelfde manier kwam het jong-volwassenkoor Rhumtas voort uit het toenmalige jeugd en jongerenkoor van de kerk in Beltrum die hij geleid heeft. Een dynamisch koor die net als Fermate volle zalen trok. Onderweg wezen mensen hem de weg naar het mannenkoor Internos uit Groenlo met wie hij mooie herinneringen heeft aan de concerten met Marco Bakker en Ernst Daniël Schmidt en tenslotte het Goors Mannenkoor dat hij trof bij een concert. "Ben jij Hans Kienhuis bij ons uit Goor?" De bestemming van de bus laat zich raden. Inmiddels is Hans Kienhuis 12 jaar als dirigent verbonden aan het Goors Mannenkoor.