Stripboek en schoolproject brengen Gelderse historie onder de aandacht
ZUTPHEN/REGIO - In het vaderlandse geschiedenisonderwijs is het veelal 'Holland' dat de klok slaat. Diverse Karels en Willems passeren de revue, en om scholieren meer bij te brengen over de Nederlandse identiteit, moeten ze als het aan het nieuwe kabinet ligt naar het Rijksmuseum in Amsterdam. Interessant en leerzaam, maar er is meer. Wat te denken van de regionale historie? Die van Gelderland bijvoorbeeld. Het project 'Grenzeloos Gelre' speelt in op bewustwording van de geschiedenis dicht bij huis.
Door Eric Klop
Het idee komt van historicus René Arendsen en de Zutphense programmamaker Bas Steman. Samen brengen zij op TV Gelderland als 'Ridders van Gelre' de Gelderse historie voor het voetlicht. "Een vergeten geschiedenis, die in het onderwijs zelden wordt behandeld", zegt Steman. "Dat kan en moet anders. Ook op een positieve manier, want áls onze provincie al op het lesprogramma staat, dan is dat doorgaans negatief. Maar er is over Gelderland zoveel meer te vertellen. De kiem van het hertogdom Gelre, rond het jaar 1000 nabij het Duitse stadje Geldern, en hoe die zich ontwikkelde tot een machtig bolwerk dat zich uitstrekte van de Waddenzee tot de Vaalsterberg en van Culemborg tot ver in Duitsland. Zelfs voor Gelderse scholieren blijft dit verborgen. Terwijl er stof te over is. Mooie, indrukwekkende, spannende, maar ook magische of bloedige verhalen. Er schuilt een soort 'Game of Thrones' in die eeuwenlange geschiedenis van onze provincie."
De initiatiefnemers willen het een en ander, net als eerder al in de provincies Noord-Brabant en Zeeland het geval was, samenvatten in een stripboek dat alle schoolkinderen van 10 tot 12 jaar in heel Gelderland en de Duitse regio Niederrhein cadeau krijgen en bovendien te koop zal zijn voor andere belangstellenden. De publicatie verschijnt dan ook zowel in het Nederlands als het Duits. Daaraan wordt een lesprogramma gekoppeld, waarmee basisschoolleerlingen in de grensstreek elkaar als het ware beter leren kennen.
Zutphen: 'het Aleppo van de Tachtigjarige oorlog'
De Euregio en het Prins Bernhard Cultuurfonds hebben reeds hun financiële steun toegezegd en zijn gesprekken met andere geldschieters in volle gang. Daarnaast is een crowdfundingactie op touw gezet, waarmee bijvoorbeeld een historisch pand in het stripalbum een plaatje of tekstballonnetje kan verwerven.
De coördinatie van het geschiedenisproject is in handen van de Zutphense kunsthistoricus Bibi Bodegom. Zij heeft daarvoor vanuit haar adviesbureau op het gebied van culturele projecten de stichting Cultuur- en ErfgoedLab in het leven geroepen. Naast stripboek en lesprogramma staat een spelelement op het programma. Bodegom: "Vooralsnog op vier locaties aan weerszijden van de grens, waaronder Zutphen en de bakermat van Gelderland: Geldern. Kinderen voeren verkleed als edelman, kerkvorst, boer of burger opdrachten uit, waarmee zij spelenderwijs de historie van het hertogdom Gelre leren kennen."
"Met bewustwording van de rijke geschiedenis van de regio waar we wonen kun je niet jong genoeg beginnen", voegt Bas Steman toe. "Want echt, die liegt er niet om, maar is tot dusver nagenoeg onderbelicht gebleven. De vaderlandse geschiedenisles spitst zich vrijwel alleen toe op Holland. Maar als je bijvoorbeeld naar de kunst kijkt... Rond 1400 bracht Gelre kunstschilders voort die in hun tijd wereldberoemd waren. Johan Maelwael en de gebroeders Van Limburg, om er maar een paar te noemen. De koning van Frankrijk wilde die jongens koste wat kost aan zijn hof hebben! Net zo belangwekkend was de rol die Gelre speelde tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Dat Willem van Oranje de Hertog van Alva op de vlucht joeg, blijft in geen geschiedenisboek onvermeld. Maar dat onze regio als een soort strijdbuffer voor Holland functioneerde, daar hoor je zelden iets over. Zo kun je bijvoorbeeld Zutphen gerust benoemen als 'het Aleppo van de Tachtigjarige oorlog'."
Het zijn gebeurtenissen die, omlijst met sprookjes en legenden en niet gespeend van humor en dramatiek, het verdienen om onder de aandacht gebracht te worden, vinden Bibi Bodegom en Bas Steman. Zij verwijzen boeren, burgers en buitenlui die daar eveneens een financiële bijdrage aan willen leveren door naar de website. Doneren via het blokje 'Grenzeloos Gelre: het stripverhaal', waaronder bovendien alle informatie nog eens op een rijtje staat, kan tot eind dit jaar.
www.voordekunst.nl