Gemeenteraadsverkiezingen

Wanneer het goed is beste lezers, valt deze krant op woensdag 21 maart bij u op de deurmat. Tevens de dag waarop de vierjaarlijkse verkiezingen voor een nieuwe gemeenteraad in volle gang zijn. In alle gemeenten van dit land en dat van groot tot klein, en dus ook in Oost Gelre, wordt er gestemd en dat nog steeds met het rode potlood!

Natuurlijk vertel ik geen nieuws wanneer ik hier aangeef dat het aantal gemeenten in dit land jaarlijks afneemt, zo ook per 1 januari van dit jaar. Nederland telde per die datum in totaal 380 gemeenten. En ter vergelijking, dat waren er 25 jaar geleden in 1993 646 en 50 jaar geleden in 1968 954. Wanneer die trend zich voortzet, kent Nederland over 25 jaar in 2043 nog circa 75 gemeenten. Onze hoofdstad Amsterdam is wat inwoneraantal betreft nog steeds de grootste gemeente, hetgeen Noordoostpolder is met betrekking tot de oppervlakte. De kleinste gemeente, gekeken naar het aantal inwoners, heet Schiermonnikoog en gelet op het aantal vierkante meters heeft de gemeente Westervoort dat predicaat.

Van de huidige in totaal 380 gemeenten wordt er vandaag in circa 40 gemeenten niet gestemd. Dit heeft te maken met gemeenten die nog pas een herindeling hebben ondergaan en gemeenten die momenteel bezig zijn met een beoogde herindeling per 1 januari 2019. Nederland telt op deze dag bijna 13 miljoen stemgerechtigden. Maar ondanks dat de leeftijdsgrens voor het mogen stemmen tijdens het inmiddels 100-jarige bestaan van het Algemeen Kiesrecht is vastgesteld op in eerste instantie 25 jaar, daarna 23 jaar en sedert 1972 op een leeftijd van 18 jaar, is de opkomst bij verkiezingen nog steeds dalende. Een en ander is met name het geval sedert de jaren negentig van de vorige eeuw. De verkiezingen die door de jaren heen het laagste opkomstpercentage registreren, zijn die van de gemeenteraad. En dat terwijl de gemeenten steeds meer taken van het Rijk moeten overnemen, met andere woorden steeds meer bevoegdheden krijgen. Maar ja, wie in dit land, wie in deze gemeente realiseert zich dat bij een lage opkomst bij verkiezingen, zoals die vandaag plaatsvinden, de legitimiteit van de lokale democratie in gevaar komt?

Vier jaar geleden in 2014 bedroeg de landelijke opkomst bij de gemeenteraadsverkiezingen 54%. De gemeente Oost Gelre zat daar met een percentage van 58,7 iets boven. In deze gemeente werd het hoogste opkomstpercentage geregistreerd in de kleine kernen, met grote kern Groenlo op de tweede en grote kern Lichtenvoorde op de derde plaats.

Maar ondanks al deze informatie en cijfers is thans de meest actuele vraag: Welke uitslag komt er vanavond uit de bus? Het CDA zal, mede vanwege de ook deze keer weer goede opkomst in de kleine kernen, zonder twijfel de grootste partij blijven. Maar wordt de finish wederom bereikt met een dergelijke grote voorsprong op de overige twee coalitiekandidaten OOG en VVD als vier jaar geleden, te weten 1.349 stemmen op OOG en 1.940 stemmen op VVD? En hoe staan de in de afgelopen raadsperiode als de drie kleine oppositiepartijen gefunctioneerd hebbende Nieuwe Liberalen OG, PvdA en D66 er na vanavond voor? Vier jaar geleden voltrok zich bij het opmaken van de einduitslag nog een nek aan nek-race om de restzetel tussen PvdA en D66, waarbij eerstgenoemde aan het langste eind trok en derhalve met twee vertegenwoordigers in de gemeenteraad plaats mocht nemen. Persoonlijk denk ik dat er geen grote verschuivingen gaan plaatsvinden. Maar daar waar de ene partij er uiteindelijk één meer heeft en de ander er één minder, zal dat te maken hebben met de samenstelling van de lijst, het aantal opgevoerde kandidaten en de doorgevoerde verjonging. En wat betreft de nieuwe coalitie? Daarover durf ik nog geen enkele voorspelling te doen!


Reacties/tips: delibero@achterhoeknieuws.nl