Oost Gelre landelijke nummer 1 maatschappelijke participatie
OOST GELRE - "Prachtig dat Oost Gelre in het laatste Telos-onderzoek de hoogste score in heel Nederland haalt op het gebied van maatschappelijke participatie. Ik denk dat we deze hoge score vooral danken aan het bloeiende verenigingsleven en aan de geweldige inzet van mantelzorgers en vrijwilligers." Dat zegt burgemeester Bronsvoort in het interview waarin ze terugblikt op haar jaren in Oost Gelre tot nu toe.
Door Mark Ebbers
Telos is een universitair kenniscentrum gevestigd aan de Universiteit van Tilburg dat zich bezighoudt met duurzaamheid. Het onderzoek waarnaar de burgemeester verwijst is de Nationale Monitor Duurzame Gemeenten 2019 en het gaat over duurzaamheidstrends tussen 2014 en 2019. Het behelst een overzicht van de duurzaamheidsscore van alle 355 gemeenten in Nederland. Berekend met 132 indicatoren geeft die score aan in hoeverre gemeenten er in slagen een reeks van duurzaamheidsdoelstellingen op ieder van de 3 P's te realiseren (People, Planet en Profit). 'Duurzaamheid gaat in onze ogen dus over veel meer dan over milieu of energie. Het gaat over het in balans ontwikkelen van de drie onderdelen (kapitalen) van duurzaamheid: ecologisch kapitaal, sociaal-cultureel kapitaal en economisch kapitaal', meldt Telos in het onderzoeksrapport.
Binnen het sociaal-cultureel kapitaal zijn sociale rechtvaardigheid en maatschappelijke betrokkenheid kernbegrippen. Het sociaal-cultureel kapitaal heeft maatschappelijke participatie als een van de thema's. De andere zijn politieke participatie, economische participatie, kunst en cultuur, gezondheid, veiligheid, onderwijs en woonomgeving. En op thema maatschappelijke participatie zijn 'wij' dus nummer 1. Wat doen we dan zo goed hier? Dat wordt in het beschikbare rapport niet echt uitgesplitst.
Wat is maatschappelijke participatie eigenlijk? Participeren is deelnemen, dus maatschappelijk participeren is deelnemen aan de samenleving. Dat doet natuurlijk iedereen in meerdere of mindere mate, in de Nationale Monitor Duurzame Gemeenten gaat het over actieve participatie. Telos omschrijft het als volgt: 'Mensen ontwikkelen zich door te participeren in netwerken. Daardoor krijgen ze toegang tot hulpbronnen die ze individueel niet zouden kunnen bereiken. Dat kunnen netwerken zijn binnen kleine, min of meer gesloten eenheden (familie, klas, voetbalclub), maar ook grotere en meer open netwerken. Participatie in sociale netwerken is van belang voor het welzijn van mensen, maar ook voor economische productiviteit en groei.'
Die participatie is gemeten aan de hand van acht indicatoren: sociale cohesie, eenzaamheid, sociale contacten, actief in vereniging, mantelzorg geven, vrijwilligers, vertrouwen, en donorregistratie. Voor al die maatstaven is de trend in beeld gebracht: gaat het vooruit, gaat het achteruit, blijft het gelijk? De doelen van maatschappelijke participatie zijn volgens Telos: 'De sociale participatie in de samenleving is gewaarborgd. Niemand wordt uitgesloten. Burgers zijn betrokken bij de samenleving. Iedereen heeft het recht zijn eigen identiteit en diversiteit te koesteren en uit te dragen, in woord en gedrag, zolang dit anderen niet beperkt om hetzelfde te doen'
Over de acht genoemde punten waarmee gerekend is, scoort de gemeente Oost Gelre op een schaal van 0 tot 100 met 66,4 het hoogst, gevolgd door de Overijsselse gemeente Hellendoorn met 65,8. Omgezet naar een schoolrapport scoort dus geen enkele gemeente in Nederland hier heel erg hoog, ook Oost Gelre moet het doen met een dikke voldoende tot ruim voldoende. We zitten wat dit betreft ook in het 'goeie' deel van het Nederland: 'de maatschappelijke participatie [is] hoger in het oosten dan in het westen van het land'.
Oost Gelre scoort overigens nog een top 3-notering: bij het thema afval en grondstoffen, een onderdeel van het ecologisch kapitaal, scoort de gemeente een derde plek, met 70,3 punten. Zelfs een hogere score dan die waarmee bij de maatschappelijke participatie de eerste plek werd veroverd.
De totale duurzaamheidsscore van Oost Gelre is 53,8, goed voor een 47ste plek in de eindrangschikking. In een lijst van 355 gemeenten is dat op zijn minst subtop te noemen.
