Van journalistiek in Amsterdam naar gitaar bouwen in Zieuwent
Jan Schoenmakers combineerde zijn passies: hout en gitaren
Door Mark Ebbers
ZIEUWENT - Zijn boterham verdiende Jan Schoenmakers (65) ruim veertig jaar in vooral de journalistiek en bestuurlijke communicatie. Maar daarnaast werkte hij altijd al graag met hout én speelde hij sinds zijn tienerjaren gitaar. Die twee zaken combinerend gooide hij de boel om: hij werd gitaarbouwer. En hij verhuisde van de hoofdstad naar Zieuwent, waar hij Selma Guitars vestigde.
"Ik was journalist, (hoofd)redacteur, gespecialiseerd in financieel-bestuurlijke zaken. Onder andere gewerkt voor de bladen Fem en Elan. Tot ik er een aantal jaren geleden genoeg van had", vertelt Schoenmakers. "Ik besloot gitaarbouwer te worden. Ik was altijd al graag met grof hout bezig én ik speelde al sinds mijn tienerjaren gitaar. Als gitaarbouwer kwamen die dingen samen."
Opleiding en verhuizing
In 2016 volgde hij een opleiding tot gitaarbouwer bij de in die wereld bekende naam Frank de Haan in Alkmaar. "Omdat ik ook een werkplaats wilde, besloten we te verhuizen. Ook zochten we rust, dus we moesten niet in bijvoorbeeld Abcoude of Aalsmeer gaan zitten. Met de opbrengst van ons huis in Amsterdam konden we hier in de Achterhoek iets veel ruimers kopen, een woning en een werkplaats. En de Achterhoek trok me wel, meer dan bijvoorbeeld Brabant. En ik kende het gebied ook wel: mijn ouders hebben jarenlang in Eibergen gewoond." En zo kwamen hij en zijn vrouw in het begin van 2017 in het buitengebied van Zieuwent terecht. In een al verbouwde boerderij, waar hij een beestenschuur verbouwde tot werkplaats. "En toen ben ik gewoon begonnen."
De eerste twee jaar na de verhuizing werkte Schoenmakers vanuit zijn nieuwe plek nog in zijn oude branche. Begin 2018 had hij zijn eerste gitaar gebouwd als zelfstandig gitaarbouwer. "Ik vraag 800 euro voor een gitaar, exclusief bepaalde duurdere extra's, terwijl er toch zo'n 100 uur werk in gaat zitten. Ik kan er niet echt van rondkomen."
Drie types gitaar
Zijn klanten doet hij op via zijn netwerk en door zich te presenteren op een jaarlijkse beurs. Een wachtlijst heeft hij (nog) niet, hij werkt meestal aan meerdere gitaren tegelijk. Hij bouwt drie types: de dreadnought, de OM-hybride en het OO-model. De dreadnought is een western gitaar in de stijl van Martin, met een grote kast. De OM is een middelgrote gitaar. Het is een hybride model, met nylon snaren zoals een Spaanse gitaar, maar met andere eigenschappen van een modernere gitaar. Het derde model is de OO, met name geschikt voor bijvoorbeeld blues. "Ik heb me bewust geconcentreerd op deze drie modellen countrygitaar. De klassieke gitaar, met brede platte toets, vind ik wat saai. En in elektronica ben ik niet zo thuis, dus elektrische gitaren bouw ik ook niet. Wel kan ik mijn gitaren met bijvoorbeeld een element uitvoeren als semi-akoestische gitaren."
De drie modellen zijn basismodellen, daarbinnen kan de klant allerlei keuzes maken, vervolgt Schoenmakers. "Zoals de breedte van de toets, aangepast aan de handen van de speler, het soort hout, de kleur en de afwerking van het hout, het materiaal van de brug, de hoogte van de kam." Die klanten zijn particulieren, Selma Guitars verkoopt niet aan winkels. "Nog niet in elk geval. Ik maak ook geen gitaren op voorraad. Ik heb wel van elk model één exemplaar, maar die zijn niet voor de verkoop."
'Het kost 100 uur
om een gitaar op
maat te bouwen,
ik vraag er
800 euro voor'
Ze zijn om de klanten te helpen een keus te maken. Op basis waarvan hun persoonlijke gitaar gemaakt wordt, waar ze dan – enkele maanden later – op kunnen spelen. Een passende koffer, die Jan Schoenmakers niet zelf maakt, is inbegrepen.
Die klanten kunnen daarna bij de gitaarbouwer terecht voor eventuele aanpassing, reparatie of onderhoud. "Alleen voor door mij gemaakte gitaren, ik doe geen onderhoud of reparaties aan andere gitaren."
Op de vraag wat het meest bepalende is voor het geluid van een gitaar, antwoordt hij: "De trilling van het bovenblad. De bracing, de verstevigende latjes onder het bovenblad, moeten zo sterk zijn als nodig, maar zo licht als mogelijk. Gitaar bouwen is een compromis tussen sterkte en klank."
www.selmaguitars.nl
