Villa Savoye, een ontwerp van Le Corbusier. Foto: PR
Architectuur: overzichtscollege vanaf de jaren vijftig tot nu
BREDEVOORT - Nu we het al maanden zonder musea moeten stellen, richt de Koppelkerk graag de aandacht op wat wél kan. We kunnen momenteel niet naar exposities, maar wel naar buiten. En dat doen we in de lockdowns dan ook massaal. Om meer te leren over onze architectonische buitenruimte, geeft kunsthistorica Maria Driessen vanaf donderdag 11 februari een driedelig online college vanuit de Koppelkerk over architectuur vanaf de jaren vijftig tot nu. De ontwikkelingen in Nederland en elders in de wereld worden in beeld gebracht.
De
Bijlmermeer
is een goed
voorbeeld
van het
functionalisme
In de jaren vijftig van de vorige eeuw vierde het functionalisme nog hoogtij in de architectuur: 'form follows function' was het uitgangspunt. De functie van een gebouw was bepalend voor de vormgeving. Door het enorme gebrek aan woningen als gevolg van de oorlog, moest er op grote schaal gebouwd worden. De grootschaligheid van de projecten en de urgentie kwam de architectuur niet ten goede. Le Corbusier werd gedreven door het functionalisme en realiseerde grote projecten in Frankrijk en India.
De leefbare stad
Eind jaren vijftig werd begonnen met de bouw van de nieuwe hoofdstad Brasilia, naar ontwerp van Oscar Niemeyer, volgens een volledig nieuw concept. Het moest een leefbare stad worden. Verkeerswegen, recreatieplekken, parken en openbare gebouwen werden vanuit een functionele visie gepland. De architecten en ontwerpers geloofden dat het ontwerp van een stad en het menselijk gedrag op elkaar afgestemd konden worden. De praktijk bleek weerbarstiger.
In Nederland is de Bijlmermeer een goed voorbeeld van het functionalisme.
Tegenreacties
Reacties bleven echter niet uit. Een jongere generatie architecten maakte functionaliteit ondergeschikt aan het aanzien van het gebouw. Er moest wat te beleven zijn voor het oog en er werd naar hartelust geciteerd uit de geschiedenis van de architectuur. Uiteenlopende ontwerpen waren het gevolg, zoals Centre Pompidou, het Centraal Beheer gebouw, het Institut du Monde Arabe en het alomtegenwoordige Nederlandse woonerf.
Duurzaam bouwen
De grote uitdaging van de 21e eeuw is ecologisch verantwoord bouwen. Duurzaamheid en leefbaarheid dienen op een verantwoorde én aantrekkelijke manier in de architectuur verwerkt te worden. Thomas Rau heeft het Alliandergebouw in Duiven tot een schoolvoorbeeld van duurzaamheid gemaakt. De veelzijdige Daan Roosegaarde gebruikt zijn creativiteit om duurzame oplossingen te vinden. Hoe groter het huis, des te meer spullen staan erin. De 'Tiny House Movement' maakt opgang: omring jezelf met alleen datgene wat strikt noodzakelijk is.
Het driedelige online college vindt plaats via www.koppelkerk.nl op donderdag 11, 18 en 25 februari, telkens vanaf 20.00 uur. De entree kost 50 euro, voor de drie online colleges. Aanmelden kan via de website van de Koppelkerk.